Portaalsite voor de échte zeeaquariaan
Zoeken op de site
Sponsors
Partners
Aquariumfotografie.
Welke aquariaan is er niet gefascineerd door zijn zeeaquarium en wenst er niet zijn aquarium te fotograferen? Enkele jaren terug was het een hele klus om met de juiste film het juiste toestel en de juiste lens achter het dikke glas er iets fatsoenlijk van te maken.
Ondertussen is de wereld van het digitale fototoestel enorm geëvolueerd. Sedert de komst en de aantrekkelijke prijzen en van het digitale REFLEXEN is de klus heel wat eenvoudiger geworden !
Deze bijdrage, die je rustig het ABC van de digitale fotografie kan noemen helpt je hierbij. Hij is toegepast op aquariumfotografie en gebruikmakend van een digitale spiegelreflexcamera
Dit is een camera waarbij het licht dat door de lens valt via een spiegel afgeleid wordt naar de optische zoeker. Je kijkt dus door de zoeker via een spiegel EN door uw lens. Wanneer je afdrukt, klapt de spiegel op en wordt de beeldsensor belicht. Het beeld wordt digitaal opgeslagen op een geheugenkaart. Je moet alleen nog je camera verbinden met je computer en de beelden bekijken !!
A
APS-sensor
Een beeldsensor die even groot is als een vroeger APS-negatief, 16 bij 24 mm. De meest gebruikte digitale reflextoestellen hebben een gelijkaardige sensor. Huidige toppers bij Canon zijn 350D, 400D, 450D, en recent aan het lijstje toegevoegd de Canon 1000. Of de D40 en D50
Een beeldsensor die even groot is als een vroeger APS-negatief, 16 bij 24 mm. De meest gebruikte digitale reflextoestellen hebben een gelijkaardige sensor. Huidige toppers bij Canon zijn 350D, 400D, 450D, en recent aan het lijstje toegevoegd de Canon 1000. Of de D40 en D50
Bij Nikon zijn er ook voorbeelden met een dergelijke sensor zoals D 60 D80, D90, D200 en D300
Autofocus
Een systeem waarmee de camera automatisch scherp stelt op een onderwerp, zodat het duidelijk en scherp afgebeeld wordt. Je activeert de autofocus door de ontspanner half in te drukken. Een inwendig digitaal oog stuurt de scherpstelling van het objectief zodanig dat het beeld scherp op de sensor komt na het afdrukken. Dit is een must bij de aquariumfotografie en de optie waarbij je de autofocus op continue zet, soms servo genoemd, is noodzakelijk bij het fotograferen van bvb vissen.
Autofocus
Een systeem waarmee de camera automatisch scherp stelt op een onderwerp, zodat het duidelijk en scherp afgebeeld wordt. Je activeert de autofocus door de ontspanner half in te drukken. Een inwendig digitaal oog stuurt de scherpstelling van het objectief zodanig dat het beeld scherp op de sensor komt na het afdrukken. Dit is een must bij de aquariumfotografie en de optie waarbij je de autofocus op continue zet, soms servo genoemd, is noodzakelijk bij het fotograferen van bvb vissen.
B
Beeldsensor
Het onderdeel van een digitale camera dat de opname vastlegt. Een beeldsensor bevat vele miljoenen lichtgevoelige puntjes of pixels. Deze registreren het licht dat door de lens naar binnen valt. Dat licht wordt dan door de camera omgezet naar een digitaal bestand. De sensor is ofwel een APS sensor (16 x 24mm) of een full frame sensor (24x36) mm) Deze laatste heeft voordelen naar beeldkwaliteit maar is wel een stuk duurder. Bij Canon een instapmodel 5D en de Eos 1Ds Mark II en bij Nikon een instapmodel D700 en hun DX3.
Beeldstabilisatie
Een systeem dat ervoor zorgt dat de beweging van het camerahuis gecompenseerd wordt en of de lenzen in het objectief, zodat je foto’s scherp blijven. Sommige merken verwerken de beeldstabilisatie in de lens met het voordeel daarvan is dat het beeld in de zoeker ook al gestabiliseerd is. Andere merken bouwen beeldstabilisatie rond de sensor, waardoor je er dus geen speciale lens voor nodig hebt. Tegenwoordig zijn alle nieuwe lenzen voorzien van een ingebouwde stabilisator die werkt volgens het principe van een hygroscoop.
Belichting
Het proces waarbij de beeldsensor wordt “belicht” door het voorwerp dat je wenst te fotograferen Om een goede foto te maken, moet er voldoende licht op de beeldsensor terechtkomen. Die hoeveelheid is afhankelijk van 4 parameters:
1) De hoeveelheid licht die op je voorwerp valt
2) De lichtsterkte je objectief (groot diafragma = klein getal = lichtsterk)
3) De duur van de belichting (de sluitertijd)
4)De gevoeligheid van de beeldversterker die in je toestel aanwezig is (van 50 tot 6400 ISO°
Je digitale reflexcamera berekent automatisch hoe dit moet gebeuren als je hem in de stand P of “programma zet. Je kunt de belichting ook manueel aanpassen door zelf het diafragma, de sluitertijd, en de gevoeligheid in te stellen. Je begrijpt meteen dat het objectief hier de belangrijkste speler is.
2) De lichtsterkte je objectief (groot diafragma = klein getal = lichtsterk)
3) De duur van de belichting (de sluitertijd)
4)De gevoeligheid van de beeldversterker die in je toestel aanwezig is (van 50 tot 6400 ISO°
Je digitale reflexcamera berekent automatisch hoe dit moet gebeuren als je hem in de stand P of “programma zet. Je kunt de belichting ook manueel aanpassen door zelf het diafragma, de sluitertijd, en de gevoeligheid in te stellen. Je begrijpt meteen dat het objectief hier de belangrijkste speler is.
Een lichtsterke lens (grote glasdiameter, groot diafragma of een klein diafragmagetal) is niet alleen een voordeel maar is niet toevallig ook bepalend voor de kwaliteit van je foto.
Belichtingscompensatie
Bij heel donkere of heel lichte voorwerpen berekent een digitale camera niet altijd de juiste belichting. Je kunt de automatische belichting dan verbeteren door een belichtingscorrectie toe te passen. Een positieve waarde maakt de foto helderder, een negatieve waarde maakt de foto donkerder.
Of de foto goed belicht is zie je onmiddellijk aan het histogram op je LCDscherm (indien je dat actief gezet hebt)
Bestand
Bestand
Na elke opname wordt er een bestand aangemaakt in je digitale reflex. Dit kan een .jpg een .tif een .gif zijn. Ook kan je uw toestel zo instellen dat je eveneens een raw bestand beschikbaar hebt. Dat laatste bevat ook digitale informatie over de manier waarop je foto is gemaakt. Speciale software kan van dat laatste bestand kleine fouten in de beeldkwaliteit verbeteren zonder dat de beeldkwaliteit verminderd.
Bewegingsonscherpte
Wanneer je met een te lange sluitertijd bewegende onderwerpen fotografeert of zelf teveel met de camera beweegt, zullen je foto’s niet scherp zijn. Dat heet bewegingsonscherpte.
Brandpuntafstand
De afstand tussen de beeldsensor en het midden van de lens. Een korte brandpuntafstand (van 12 tot 35 mm) heet een groothoek, een lange brandpuntsafstand (van 80 tot 1000) heet een tele. Alleen op een zoomlens kun je de brandpuntafstand veranderen.
D
Diafragma
Een verstelbare cirkelvormige opening in de lens van de camera, die bepaalt hoeveel licht door de lens kan passeren. Het diafragma wordt uitgedrukt door het diafragmagetal. Hier is meestal wat verwarring rond want een laag getal betekent een grote diafragmaopening. Er zijn lenzen die een maximum diafragma hebben van 1.2 van 1.4 van 1.8, 2.8 enz Dit zijn meestal lenzen van goede tot zeergoede kwaliteit. Laten minder licht door diafragma van 4, 5.6, 8 enz
F
Flitser
De flitser van een camera produceert een heel krachtige lichtflits die het onderwerp dat je fotografeert verlicht. Heel wat digitale reflexcamera’s bevatten een ingebouwde flitser, maar op de meeste modellen kun je ook een extra flitser monteren. Vroeger was bij het gebruik van film het meestal aangewezen om bij aquariumfotografie een flitser te gebruiken. Nu is dit minder noodzakelijk omdat door het gebruik van lichtsterke lenzen en grote gevoeligheden toch met korte sluitertijden een beeld kan worden opgebouwd.
Bij de aquariumfotografie is de flitser meestal storend in de voorruit. Je kan dat vermijden door de flitser op de lampen te leggen en dus loodrecht op het water te flitsen.
G
Geheugenkaart
Een geheugenkaart is een opslagmedium waarop de bestanden van je digitale camera worden bewaard. Er bestaan verschillende types geheugenkaarten, zoals SD Card, CompactFlash, Memory Stick en xD Picture Card. Een digitale camera werkt met één of soms met meerdere kaar types. Elk van deze types bestaat in verschillende groottes die liggen tussen 512 megabyte en 16 gigabyte.
Wanneer het kaartje vol is, moet je foto’s verwijderen of een nieuw kaartje plaatsen om verder te kunnen fotograferen. Hoeveel foto’s er op een kaartje passen, hangt af van de resolutie van je camera, de kwaliteit die je instelt, en de grootte van het gebruikte kaartje. Laat bij voorkeur je geheugen kaartje IN je camera zitten en haal de files eraf via het bijgeleverde kabeltje !
Gevoeligheid ISO
De gevoeligheid kan je zelf instellen en hoe hoger de gevoeligheid, hoe minder lang de sensor moet worden belicht, dus hoe korter de sluitertijd mag zijn. De gevoeligheid wordt uitgedrukt in ISO-waarden. Een gevoeligheid van ISO 200 is dubbel zo hoog als een gevoeligheid van ISO 100. Bij identieke omstandigheden heb je met ISO 200 een sluitertijd nodig die maar half zo lang is met ISO 100. Bij hoge ISO-waarden hebben sommige camera’s last van ruis. Dit probleem verbeterd telkens een nieuw type op de markt komt !! Nu zijn ISO waarden van 25.000 in te stellen en kunnen opnamen in schemerduisternis nog mooie beelden opleveren !
Gigabyte
1 Byte is 1.024 megabyte.
Groothoek
Een groothoeklens is een lens met een korte brandpuntafstand. Dit type wordt gekenmerkt door een brede gezichtshoek en is daardoor erg geschikt om landschappen en gebouwen te fotograferen. In de aquariumfotografie is ze niet gebruikelijk.
J
JPEG
Een veel gebruikt type bestand in digitale camera’s. Een JPEG-bestand is een kant-en-klare foto die je kunt afdrukken, mailen, bewerken en dergelijke. Dat is een van de eigenschappen waardoor het zich onderscheidt van een RAW-bestand, dat ook steeds vaker wordt gebruikt, maar een raw bestand moet eerst omgezet worden voor je het kan afprinten. Van die tussenstap kan je dan ook gebruikmaken om de opname nog te verbeteren.
K
Kaartlezer
Een apparaatje waarin verschillende soorten geheugenkaarten passen en dus kan worden gebruikt om foto's op een pc te zetten.
Kleurzweem
Een ongewenste kleur over een foto. Een kleurzweem in de aquariumfotografie kan het gevolg zijn van een verkeerde instelling voor de witbalans. Ook tegenlicht kan de oorzaak zijn.
Kwaliteit
Een digitaal bestand kan worden opgeslagen met verschillende kwaliteitsinstellingen. Hoe lager de kwaliteit, hoe kleiner het bestand. Maar bestanden met lage kwaliteit zien er minder goed uit wanneer je ze bekijkt of afdrukt. Gebruikt steeds de hoogste instelkwaliteit. Dit heeft maar één nadeel : het neemt meest plaats op je geheugenkaart. Uiteindelijk heb je min 300 dpi nodig over de hele oppervlakte van een afdruk als je een goede afdruk wenst te bekomen.
L
Lichtmeting
Een camera bevat een systeem dat meet hoeveel licht er is in de scène die je wilt fotograferen. Op basis daarvan past de camera de instellingen aan, zodat je een correcte belichting krijgt. Bij aquariumfotografie is dat van zeer groot belang.
Stel je lichtmeting in zodat slechts een KLEIN deel van je hoofdonderwerp gemeten wordt 10% is gebruikelijk. Meet je daarentegen het gehele beeldoppervlak dan is in veel gevallen het sterke punt van je foto (de kop van een vis bvb) niet juist belicht. De reden van die fout is omdat meestal de verlichting van je aquarium spelbreker is.
Live View
Live View
Een systeem waarbij je op een digitale reflexcamera het lcd-scherm achteraan op het toestel gebruikt om je onderwerp in beeld te nemen en niet de optische zoeker. Nu hebben alle nieuwe digitale reflexcamera's een Live View. Maar in de aquariumfotografie is dat niet nodig, de zoeker is meestal handiger.
M
Macro
Macro-opnames zijn opnames die je van dichtbij maakt, bijvoorbeeld van een bloem een vis in je aquarium of een insect. Een digitale reflex heeft geen speciale instelling voor dergelijke opnames (een compact toestel meestal wel).
Om de beste opnamen van je aquariumdieren te maken ben je best af met een macrolens. Ze bestaan in 50, 100 en soms tot 200mm brandpunt. Bij het fotograferen van insecten gebruik je best een lens van meer dan 100 mm omdat je dan ook ver van het onderwerp mag staan Bij aquariumfotografie is het net anders om ! Een 50 mm bvb. is heel intersant
O
O
Objectief
Een correctere benaming voor de lens van een camera.
Onderbelichting
Wanneer het onderwerp op de foto te donker is, spreken we van onderbelichting. Soms is dit het gevolg van een verkeerde lichtmeting en kun je er iets aan doen door een positieve belichtingscorrectie toe te passen. Soms is er gewoon te weinig licht, en moet je de flitser gebruiken.
Opnamevertraging
De tijd die verstrijkt tussen het moment waarop je de ontspanner indrukt en het moment waarop de opname effectief wordt gemaakt. Afhankelijk van de camera bedraagt de opnamevertraging een paar honderdsten van een seconde tot een volle seconde of meer. Hoe langer de opnamevertraging, hoe groter de kans dat het moment dat je op foto wou vastleggen al voorbij is. Bij een reflexcamera is de vertraging verwaarloosbaar !
Overbelichting
Wanneer het onderwerp op de foto te licht is, spreken we van overbelichting. Soms is dit het gevolg van een verkeerde lichtmeting en kun je er iets aan doen door een negatieve belichtingscorrectie toe te passen.
P
PictBridge
Een methode om een digitale camera met een printer te laten communiceren. PictBridge zorgt ervoor dat je een foto rechtstreeks van op een camera kunt afdrukken, ook al zijn de camera en de printer van verschillende merken.
Pixel
De term pixel (een samentrekking van picture en element) wordt gebruikt voor twee verschillende zaken. De lichtgevoelige puntjes op de beeldsensor worden pixel genoemd. Een sensor met 10 miljoen pixels heet dan een sensor met 10 megapixel. Een pixel kan ook verwijzen naar de blokjes waaruit een digitale foto is opgebouwd.
R
RAW
Een RAW-bestand bevat alle 'ruwe' informatie die de beeldsensor van de digitale camera heeft vastgelegd. Om er een foto van te maken, moet een RAW-bestand 'ontwikkeld' worden via uw computer.
Resolutie
Een maat voor de hoeveelheid detail die een camera kan vastleggen. Hoe hoger de resolutie, hoe meer detail er zichtbaar is in de foto. De resolutie hangt af van het aantal pixels op de beeldsensor. Nu wordt reeds vlot de 20 miljoen pixels overschreden in de professionele digitale reflextoestellen.
Ruis
Ongewenste storingen in een beeld. Ruis is zichtbaar als puntjes van een andere kleur, meestal rood of groen. Ruis treedt vooral op bij lange sluitertijden en/of bij hoge gevoeligheden.
Er zijn goede programma’s om de ruis te filteren zodat ze niet storend zijn
S
Scherptediepte
Een maat voor het gedeelte van de gefotografeerde scène dat scherp afgebeeld is. Een grote scherptediepte betekent dat heel veel scherp is afgebeeld. Bij een kleine scherptediepte is een groot deel van de scène onscherp. De scherptediepte wordt bepaald door het diafragma, de brandpuntafstand van de lens en de afstand tot het onderwerp. Hoe kleiner het diafragma (groot getal) hoe hoger de scherpte diepte.
Sluiter
Het systeem (ook gordijnsluiter genoemd) dat ervoor zorgt dat het licht dat door de lens komt gedurende een bepaalde tijd op de sensor kan vallen.
Sluitertijd
De tijdsduur waarin de sluiter geopend wordt. De sluitertijd kan variëren van 1/8000ste van een seconde tot meerdere seconden. De camera berekent automatisch welke sluitertijd nodig is voor een correcte belichting. Bij een lange sluitertijd neemt de kans op bewegingsonscherpte toe.
In de aquariumfotografie waar bijna altijd beweging is van vissen of lagere dieren ben je verplicht van opnamen te maken die sluitertijden hebben minder dan 1/125.
T
Tele(lens)
Een telelens of tele is een lens met een lange brandpuntafstand. Dat levert een heel nauwe gezichtshoek, waardoor ze vooral geschikt is om onderwerpen te fotograferen die zich ver van je bevinden. In de aquaristiek is een middelmatige tele vanaf 80 tot 135 in combinatie met de macrofunctie een goede keuze
U
USB-kabel
Een kabeltje waarmee je een camera kunt aansluiten op een printer of een computer.
W
Witbalans
Elke lichtbron (de zon, een gloeilamp, een tl-buis) heeft een eigen kleur. Je merkt dat niet, omdat je hersenen die kleur automatisch wegfilteren, maar op foto’s is dat wel te zien. Een camera kan iets gelijkaardigs doen door de witbalans aan te passen. Camera’s hebben een automatische witbalans- regeling; daarbij proberen ze zelf na te gaan wat de kleur van de lichtbron is. Je kunt de witbalans ook instellen op een bepaald type lichtbron.
Zeeaquaria zijn meestal met extra blauwlicht belicht. Maakt je automatische witbalans fouten of wens je de juiste “werkelijke kleur” van de opstelling te fotograferen dan kan je best uw witbalans vooraf ijken. Dit gebeurd met een extra “wit blad” en je volgt best de procedure die je fototoestel zelf aangeeft.
Z
Zoeker
Achteraan op een digitale reflexcamera zit de optische zoeker, waardoor je door de lens kunt kijken. Op camera’s die over de zogenaamde Live View-technologie beschikken kun je ook het lcd-scherm gebruiken om dat te doen.
Zoom
Het systeem waarbij je de brandpuntafstand van de lens kunt veranderen. Een zoomlens heeft een bepaald bereik; men spreekt bijvoorbeeld van een drievoudige (3x) of vijfvoudige (5x) zoom. Het zoombereik drukt uit met welke factor je de brandpuntafstand vergroot. Bij een lens waarvan de brandpuntafstand kan variëren van 18 tot 55 mm is de zoomfactor bijvoorbeeld 3 maal. Dit is dan een drievoudige zoom.
Het systeem waarbij je de brandpuntafstand van de lens kunt veranderen. Een zoomlens heeft een bepaald bereik; men spreekt bijvoorbeeld van een drievoudige (3x) of vijfvoudige (5x) zoom. Het zoombereik drukt uit met welke factor je de brandpuntafstand vergroot. Bij een lens waarvan de brandpuntafstand kan variëren van 18 tot 55 mm is de zoomfactor bijvoorbeeld 3 maal. Dit is dan een drievoudige zoom.
Vaste lenzen hebben geen zoomfunctie en zijn daarom beter geschikt voor de aquariumfotografie. De kwaliteit ervan is beter en ze zijn niet altijd duurder. Ze hebben meestal een grotere lichtopbrengst en daarvoor in de aquariumfotografie beter geschikt.
Update 25 sept 2008 Donald
Inloggen
Registreren
Foto van de maand
Een koppel Rainfordia opercularis in het kweekaquarium van De Jong Marinelife tijdens het bezoek van het ReefSecrets-team in april 2012
Foto: Patrick Scholberg