Portaalsite voor de échte zeeaquariaan

Deel 4: Oppervlakkige, niet-giftige verwondingen  

Zoals in de vorige delen werd beschreven, komen heel wat verschillende micro-organismen voor in de zee en in het zeewater aquarium, die mogelijk problemen kunnen veroorzaken bij de mens wanneer ze de kans krijgen binnen te dringen in het lichaam. Deze bacteriën bevinden zich zowel vrij in de waterkolom zelf, als op en in de meeste dieren.  

Letsels voorkomen blijft de belangrijkste maatregel. Een intacte huid is noodzakelijk om ons te beschermen tegen vreemde indringers. Werken in het aquarium wanneer al huidletsels op handen of armen aanwezig zijn, dient dus steeds vermeden te worden. Enkel het volledig afschermen van wonden, zelfs heel oppervlakkige schaafwonden, is efficiënt.  

Wanneer oppervlakkige wonden zoals schaafwonden worden opgelopen tijdens het werken in en rond het zeewater aquarium, dienen deze zorgvuldig behandeld te worden. Ook geen al te diepe snijwonden kunnen als oppervlakkig worden beschouwd en vragen dezelfde EHBO-principes.  

In de eerste plaats dient de wonde onder de kraan te worden uitgespoeld om de wonde mechanisch te reinigen: allerlei kleine partikels zoals zand en stukjes levend steen dienen samen met het irriterende zeewater verwijderd te worden. Gewoon koud water uit de kraan volstaat: kraantjeswater in ons land bevat bacteriedodende producten op basis van chloor en de afkoeling door lopend kraantjeswater zal het bloeden en de pijn wat verminderen.  

Daarna wordt de wonde ontsmet met een waterige oplossing (alcoholische oplossing zal de wonde irriteren en extra pijn veroorzaken). Bij oppervlakkige schaafwonden lijkt Isobetadine-oplossing een van de beste keuzes te zijn omdat het de meeste bacteriën en virussen doodt en weinig irriterend is. Eigenlijk verdient een flesje van dit ontsmettingsmiddel een plaats in elke huisapotheek, want het is ook aangewezen bij alle kwetsuren die in en rond het huis worden opgelopen.  

Een oppervlakkige wonde dient na deze verzorging niet speciaal verbonden te worden, voor zover de wonde niet verder met andere voorwerpen zal in contact komen. Bij handletsels is dit uiteraard moeilijk en kan een steriel verpakte kleefpleister een oplossing bieden om de handen te blijven gebruiken.  

De wonde wordt dan verder in het oog gehouden en best na enkele uren (4 á 6 uur) nog eens opnieuw ontsmet met Isobetadine. Verder volstaat een dagelijkse ontsmetting gedurende een 3 á 5 dagen, tot wanneer zich een korstje heeft gevormd over de wonde. Vanaf dit stadium vervult de korst de functie van een verband en zal verdere infectie verhinderen. Afdekken met een pleister is dan niet echt nodig, voor zover de korst natuurlijk ter plaatse wordt gelaten.  

U hebt het allicht al aan uw kinderen uitgelegd, maar een korst dient steeds vanzelf van de wonde los te komen, zonder te krabben. Dit is altijd het geval wanneer de onderliggende wonde voldoende genezen is. Het spreekt vanzelf dat zolang geen korst aanwezig is, onbeschermd contact met aquariumwater en -dieren dient vermeden te worden. Handschoenen samen met een goed verband kunnen hier een oplossing bieden.  

Indien een echte "gapende" snijwonde aanwezig is, kan hechting aangewezen zijn om de genezing vlotter te laten verlopen en de kansen op infectie te beperken. Hoe groter en dieper de wonde, des te meer kans dat hechting aangewezen is. Wees erop bedacht dat wonden op de rug van vingers oppervlakkig kunnen lijken, maar toch een letsel van een strekpees of gewricht kunnen verbergen, vooral bij echte "snij"wonden door een mes of glas. Dergelijke wonden laat u best steeds door een arts onderzoeken en verzorgen.  

Een goede vaccinatie tegen tetanos is steeds belangrijk, ook al is de kans op infectie met de Clostridium bacterie erg klein bij oppervlakkige wonden. Indien u een wonde door uw arts laat hechten, zal deze steeds informeren naar uw vaccinatiestatus en deze in orde brengen.