Portaalsite voor de échte zeeaquariaan

Op vereniging avonden hoor je regelmatig mensen klagen dat ze de pH en KH niet stabiel krijgen.

Soms is de pH te laag, dan weer is de KH te laag of de KH zakt weer weg na een buffer toegevoegd te hebben.

Nu vond ik op de website van FAMA een artikel van Charles Delbeek over dit probleem en ik heb de hoofdzaken uit dit artikel voor jullie vertaald. (http://www.fishchannel.com/saltwater-aquariums/aquarium-care/ph-and-alkalinity.aspx)

Allereerst, de pH en KH zijn slechts twee componenten in een zeer complex systeem waar calcium en koolstofdioxide ook een belangrijke rol spelen.

Vervolgens moet je weten hoe betrouwbaar je pH en KH meting is. Gebruik je een oude meetset, is je elektrode wel goed gekalibreerd?

Voordat je in paniek raakt of radicale maatregelen neemt is het beter deze zaken door een andere aquariaan of bij de een winkelier te laten controleren .

Als je de pH meet, is het aan te raden dat iedere dag op hetzelfde tijdstip te doen. De pH fluctueert gedurende de dag door de stofwisseling van de dieren in je aquarium. Ze geven daarbij koolstofdioxide af (ook ’s nachts) wat de pH zal laten dalen. Aan de andere kant gebruiken de zoöxanthellen en algen onder invloed van licht koolstofdioxide  (fotosynthese). Het netto resultaat is dat de pH in de loop van de dag zal stijgen en gaat dalen als de verlichting uit is.

Tot op zekere hoogte zal een juiste alkaliniteit  (bufferend vermogen) helpen om deze schommelingen op te vangen, zodat de fluctuatie niet al te groot is. Maar het tijdstip van pH meten kan toch nog een grote invloed hebben op de pH meting.

Het toevoegen van een buffer zal de pH en de alkaliniteit verhogen. Echter, de pH mag slechts weinig stijgen, anders is de buffer slecht uitgebalanceerd en zal er te veel carbonaat ten opzichte van bicarbonaat in zitten. Over het algemeen moet de pH snel naar normale waarden zakken vanwege de koolstofdioxide die in het water is opgelost.

Als je KH test en je pH elektrode goed zijn en je meet de pH op hetzelfde tijdstip dan kan de verklaring zijn dat er een overmaat koolstofdioxide in het water zit. Dit kan verschillende oorzaken hebben.

Het inbrengen van meer vis zal de hoeveelheid koolstofdioxide in het water verhogen.

Als je de verlichting korter laat branden zal er minder fotosynthese plaats vinden en zal het koolstofdioxide gehalte toenemen.

Omdat we allemaal een eiwitafschuimer gebruiken, zou een teveel aan koolstofdioxide hier verwijderd moeten / kunnen worden, tenzij de eiwitafschuimer niet goed werkt.

Hoewel de eiwitafschuimer helpt om zuurstof in het water te brengen en  een teveel aan koolstofdioxide te verwijderen, en zodoende het water in evenwicht brengt met de lucht, kan de eiwitafschuimer ook koolstofdioxide toevoegen aan het water.

In onze moderne goed geïsoleerde huizen is de uitwisseling met de buitenlucht niet zo goed als het zou moeten zijn en is de koolstofdioxide concentratie soms hoger dan die zou moeten zijn. Ademhaling van mensen en dieren, sigaretten rook, en het gebruik van aardgas kunnen ook leiden tot hogere koolstofdioxide gehaltes. Dit kan vrij snel twee keer zo veel zijn als die van de buitenlucht, en daardoor de pH van het aquariumwater verlagen. Ook als het aquarium in een kleine gesloten ruimte of kamer staat, kan je een koolstofdioxide probleem hebben.

Een simpele test is het plaatsen van een bruissteen en te kijken of je pH stijgt of daalt over een paar uur. Als de pH stijgt heb je een overmaat koolstofdioxide in het water en heb je extra beluchting nodig in je systeem. In sommige gevallen volstaat het openen van de kap, in andere gevallen zal er meer belucht/geventileerd moeten worden en/of is er een grotere afschuimer nodig.

Een andere methode is het gebruik van kalkwater (calciumhydroxide) waar je het verdampte water mee aanvult. Het calciumhydroxide zal zich binden met het koolstofdioxide in het water en bicarbonaat en vervolgens carbonaat vormen en dus de alkaliniteit verhogen. Het verwijderen van koolstofdioxide zal er ook voor zorgen dat de pH stijgt.

Een extra voordeel bij het gebruik van kalkwater is het neerslaan van fosfaat in het gebied waar het kalkwater wordt toegevoegd. Dit komt door de hoge pH van het kalkwater waarbij het fosfaat niet oplost. Met kalkwater voeg je ook calcium toe.

Als de pH echter zakt als je een bruisteen plaatst, dan ligt het koolstofdioxide probleem in de ruimte waar het aquarium staat. Deze ruimte bevat dan teveel koolstofdioxide en je moet dan zorgen voor meer ventilatie. Ook kan je de lucht toevoer van de luchtpomp en de afschuimer ergens buiten of in een beter geventileerde ruimte plaatsen.

Ook hier helpt het gebruik van kalkwater het koolstofdioxide gehalte te verminderen.

Er zijn drie heel goede artikelen op het Internet van de chemicus Randy Holmes-Farley  die iedere beginnende (ook ervaren!!) aquariaan zou moeten lezen. Hoewel je misschien niet alles kunt begrijpen wat hij schrijft, is de basis informatie die de verhouding tussen pH, alkaliniteit, calcium en hoe hiermee gerelateerde problemen op te lossen beschrijft, goed leesbaar.

Het gaat om de volgende artikelen:

• "The Relationship Between pH and Alkalinity" at
  www.advancedaquarist.com/issues/may2002/chem.htm
• "Solving Calcium and Alkalinity Problems" at
  www.advancedaquarist.com/issues/nov2002/chem.htm
• "How to Select a Calcium and Alkalinity Supplementation Scheme" at www.advancedaquarist.com/issues/feb2003/chem.htm

Rien van Zwienen, Secretaris Cerianthus.