Mini-tapijtanemoontjes (Stichodactyla tapetum)
Tekst en foto’s (tenzij anders vermeld): Jacques van Ommen - www.zeeaquarium.me
Afbeelding van Reefphotos.com
Leefgebied: Caraïbisch gebied, Rode Zee en de kust ten oosten van Afrika, de Indo-Pacific, het Great Barrier Reef en vanuit zuidelijk Japan en Vietnam.
Verlichting: Matig tot veel
Stroming: Lichte stroming
Voeren: Bijvoederen
Houdbaarheid: uitstekend. Ik houd mijn mini-tapijtanemonen op een temperatuur van 24 tot 25 °C.
In navolging op mijn vorige artikel over tapijtanemonen wil ik deze keer graag mijn ervaringen delen met betrekking tot de mini tapijtanemonen.
Deze anemonen worden helaas, omdat vooral de mooiste exemplaren met felle kleurcombinaties nogal prijzig zijn, niet veel in aquaria gehouden, hoewel het juist gemakkelijk houdbare dieren zijn. Je moet natuurlijk wel weten hoe deze dieren te verzorgen, maar dat geldt voor alle dieren in ons aquarium.
Een blauw en rood exemplaar in mijn aquarium
In het verleden heb ik al eens iets over deze prachtige dieren gepubliceerd maar dat was meer een aankondiging van het feit dat ze nu eindelijk ook in Nederland werden geïmporteerd.
Ze zijn er in praktisch alle kleurencombinaties, zelden in één enkele kleur. In Nederland worden ze, voor zover ik het weet, geïmporteerd uit het Caraïbisch gebied en Vietnam. Als ze toekomen zien ze er niet altijd zo mooi uit als in de natuur het geval is. Door het transport kunnen ze wat van hun kleur verloren hebben, maar laat je niet misleiden, na een paar weken in jouw aquarium zullen ze, bij een goede verzorging, hun prachtige kleuren weer tonen. Ik heb ze in verschillende winkels gezien en daar waren ze niet groter dan ongeveer 6 tot 10 cm. Ze worden in het aquarium groter en mooier. Het Het heeft ook te maken met uit welk gebied ze komen. Exemplaren vanuit het Caraïbische gebied blijven iets kleiner dan bijvoorbeeld die exemplaren die vanuit het oosten worden geïmporteerd. Vangsten uit Vietnam kunnen tot 20 cm en zelfs iets meer bereiken, de Caraïbische soort is ruim 15 cm.
In de natuur worden ze bewoond door symbiose garnalen (Thor amboinensis en Periclimenes sp.). Anemoonexpert Dr. Dauphne Fautin en haar collega's hebben eens gemeld 11 symbiose garnalen op één enkel wild exemplaar aangetroffen te hebben. Er zijn geen meldingen gekend van symbiose met vissen. In mijn aquaria worden ze niet bewoond door mijn symbiosekrabbetje en -garnaal. Ook de Amphiprion percula vinden deze anemoontjes niet interessant. Een mini tapijtanemoont kan netelen maar ze netelen niet zo sterk als bijvoorbeeld de Stichodactyla hadoni. Mini tapijtanemonen groeien vrij snel onder een goede verlichting, maar u moet ook bijvoederen met bijvoorbeeld bevroren (verrijkte) Artemia, Mysis, krill of andere vlezige voedingsmiddelen. In een gezond aquarium kunnen ze leven van het licht in combinatie met de vangst van kleine amphipoda en andere voedseldieren die niet direct worden geconsumeerd door medebewoners tijdens het voederen. Maar ik adviseer geregeld voederen ( twee- tot driemaal per week) voor alle tapijtanemonen, groot en klein. Net als andere anemonen, kunnen ze soms pakketten van verteerd materiaal uitwerpen om zich te ontdoen van overtollige afvalstoffen. Dit is normaal.
Grote voedseldelen worden door mijn mini-tapijtanemonen niet of slecht opgenomen. Ik voeder ze, ter herinnering, Mysis, krill, kleine regenwormen, kleine Noorse garnalen en ander klein diepvriesvoedsel dat ik over ze heen spuit. Ze houden het voedsel minder stevig vast dan bv. de grotere tapijtanemonen en ik moet erover waken dat de vissen het voedsel niet uit de anemonen trekken. Klein voedsel is geen probleem, dat houden ze goed vast. Ik weet niet of dit in de natuur anders is, maar ik denk dat in de natuur het niet (vaak) voorkomt dat er een complete vis in dit soort anemonen terecht komt.
Wat het voederen betreft had ik in eerste instantie geen ervaring en heb ik dat moeten uitproberen. Het lijkt mij (ik heb ze nu al een aantal jaren) dat twee- of driemaal per week voldoende moet zijn. Ze groeien bij mij op dit dieet als kool. Een paar maanden na aanschaf waren ze in omvang bijna verdubbeld. Een marine bioloog die verstand van zeedieren had - en dat heeft niet iedere bioloog zoals helaas veel mensen denken (een zeeaquarium houden is een specialiteit) - liet mij weten dat men moet oppassen met teveel voederen. Vooral met betrekking tot anemonen die zoöxanthellen bevatten, zoals de bekende rode tepelanemoon. De massa van een anemoon is veel minder dan je zou verwachten. Kijk maar eens indien een anemoon om welke reden dan ook, zichzelf intrekt. Er blijft dan ook bijna niets van over. Mensen die eigenwijs zijn en toch grote brokken voedsel gebruiken of gewoon teveel voederen, verontreinigen hun aquarium alleen maar. De anemoon zal het voedsel (en dat zie je niet altijd) later gewoon weer uitspuwen.
Helaas worden de blauwe mini tapijtanemonen niet zo mooi donkerblauw als Stichodactyla haddoni.
Bij mijn klanten wiens ik aquaria verzorgde, werden de zogenaamde tepelanemonen (ook sommige andere) en ook cerianthussen helemaal niet gericht gevoederd. Dat kon ik de mensen niet laten doen. Deze anemonen aten met de pot mee. Dat wil zeggen dat ze, wanneer de vissen gevoederd werden, drie maal per week, ze meeaten door het voedsel te vangen dat niet direct werd opgegeten. Bij een klant stonden ongeveer een twintig tepelanemonen en twee cerianthussen in het aquarium en iedere maand oogstte ik wel een tepelanemoon. Ze bleven groeien en delen. Het leken wel glasanemonen. Heeft iemand trouwens die wel eens gevoederd? Neen toch! En toch blijven ze maar groeien en zich vermeerderen.
In de loop der tijden heb ik in mijn aquarium een groepje van vijf stuks kunnen vormen met verschillende kleuren(combinaties). Blauw, paars, rood, geel en groen. Om een beeld te krijgen van die kleurenpracht moet je nog maar eens goed kijken naar de afbeelding van Reefphotos.com aan het begin van dit artikel.
In mijn aquarium staan ze tussen softkoralen, poliepen en oren, zonder die dieren te beschadigen. Mijn grote tapijtanemonen staan wel apart, zodat ze andere dieren niet kunnen netelen.
De mini-tapijtanemonen kunnen andere dieren irriteren maar daar is alles mee gezegd.
Ze zetten zich vast tussen de stenen en niet in een dikke zandbodem zoals Stichodactyla hadoni prefereert. Indien je een dunne laag zand in het aquarium hebt, kunnen ze zich wel op de bodem vastzetten.
Als je deze anemonen tussen een paar stenen laat vallen zullen ze zelf een plekje zoeken dat aan hun behoefte voldoet. Ben je het niet eens met de uitgekozen plek dan heb je pech. Anemonen die niet op een goede plek staan gaan lopen om een betere plek te vinden. Je kunt het nog eens proberen op een andere plek in het aquarium. Je bent wel groter en je wilt graag de baas spelen, maar die kleine anemoon is eigenwijs en bepaalt zelf wel op welke plaats er de beste levensomstandigheden zijn. Kun jij tegen je verlies?
Drie van mijn mini tapijtanemonen in het zand op stenen. Zelf uitgekozen en daar staan ze nu al jaren.
Dit is een bijna helemaal paars exemplaar. Was licht roze van kleur bij de aanschaf.
Voortplanting
Een van de interessantste mogelijkheden met betrekking tot mini-anemonen is dat ze “gemakkelijk” kunnen worden vermenigvuldigd. J kunt een mini-tapijtanemoon in tweeën snijden met een scherp scheermes. Dwars door het midden. Zie de films op Youtube. Dompel de twee stukken kort in een iodine/zout water oplossing en plaats ze daarna in je aquarium in een heel lichte stroming. Binnen drie tot vijf weken (als alles goed gaat) bezit je twee perfecte kleine anemonen en het sterftecijfer is relatief laag. Uit zichzelf zullen ze zich tevens reproduceren, asexueel delen door splitsing, maar dat gaat niet zo snel als bijvoorbeeld bij de rode tepelanemoon het geval is en in het aquarium komt dit zelden voor. Als je deze anemonen eens “uit wil proberen”, houd er dan wel rekening mee dat ze in de winkel, zover mijn ervaringen gaan, vaak kleiner zijn dan ze in uw aquarium kunnen worden en ook vaak niet helemaal op kleur zijn. Helaas is het zo dat de mooiste en kleurrijkste dieren voor hogere prijzen verkocht worden. De dieren waarvan je in dit artikel de afbeeldingen ziet, heb ik aangeschaft voor ongeveer 35 euro. Ik heb bij de handel ook prijzen van boven de 40 euro gezien voor exemplaren die groter en kleurrijker waren. Nu, in 2019 zijn de prijzen iets hoger maar boven de 40 euro heb ik ze nog te koop gezien.
Houd er rekening mee, en dat geldt voor alle anemonen, dat hoe klein ze ook zijn, ze een eigen wil hebben. Ze zoeken zelf hun plekje en je kunt hoog en laag springen, je verliest het altijd. Kun je tegen je verlies dan heb je een fantastisch aquarium wat de kleuren betreft, maar wat ik veel belangrijker vind, ook wat beweging betreft. Een meerwaarde ten opzichte van die statische koralen die lekker gemakkelijk op hun plek blijven staan of dood gaan als ze verkeerd staan. Anemonen in het algemeen hebben karakter en zijn niet voor luie mensen bestemd maar staan voor beweging, symbiose, uitdaging en prachtige kleuren. Geen statisch geheel maar een ware, levende, bewegende aquariumgemeenschap, met uitdagingen. Wat is dat prachtig voor de echte zeeaquariaan.
Door een probleem met mijn filter tijdens mijn vakantie ontstond er een algenplaag. Geen probleem voor de mini tapijtanemonen
Ik wens je heel veel plezier met jouw aquarium en wees geen hebber maar een liefhebber, met respect voor de natuur!