Welke temperatuur geeft nu de juiste waarde aan?
Tekst en foto's: Jacques van Ommen (www.zeeaquarium.me)
We meten allemaal de watertemperatuur in ons aquarium. Maar meten we wel de juiste temperatuur? En maakt een graad of twee/drie verschil eigenlijk wel wat uit? Je hoort regelmatig berichten dat de zeewatertemperatuur een graadje stijgt en dat dit negatieve gevolgen heeft voor onder andere de koraalgroei. Gelden deze negatieve gevolgen ook voor de bewoners van ons aquarium met name als we willen gaan kweken? Deze vragen stel ik mijzelf regelmatig wanneer ik weer een verschil op de meters zie staan.
Digitale temperatuurmeters
Wanneer ik een aquariumwinkel bezoek kan ik het niet laten om even naar de temperatuurmeters te kijken. Moet u ook eens doen. Niet alle meters geven dezelfde temperatuur aan en dat komt niet omdat de ene meter bovenop de andere meter hangt of ligt. Ook naast elkaar opgehangen zie je soms een duidelijk verschil. Heb ik een nieuwe meter nodig dan pak ik er een drietal uit het schap en vergelijk ze. Ik koop dan een van de drie meters die dezelfde temperatuur aangeeft als een of twee van die andere in de hoop dat ik op die manier een goede meter koop. Maar is dat wel de juiste manier om een goede betaalbare aquariumtemperatuurmeter te kopen? Of moet je gewoon niet bezuinigen op de prijs? Er zijn ook digitale temperatuurmeters in de handel die men kan ijken. Sommige digitale meters hebben een speling van een halve tot twee graden. Houd bij aanschaf ven een meter rekening met deze factoren en geef wat meer geld uit als de juiste temperatuur belangrijk is.
23 1/2, 27 of 24 1/2 graden?
Wanneer ijs overgaat in vloeibare materie (water), moet de temperatuurmeter 0 graden aangeven. Zo ijk ik mijn meters. De grootste verschillen constateer ik bij thermometers ingebouwd in de soortelijk gewicht-meters die gebruikt worden in zeeaquaria om het zoutgehalte te bepalen Het lijkt erop dat de temperatuurmeters in deze soortelijk gewicht-meters niet altijd even zorgvuldig zijn aangebracht of dat de schaalverdeling iets is verschoven.
In de praktijk ben ik eens een negatief effect tegen gekomen met betrekking tot de watertemperatuur. Ik houd mijn watertemperatuur op 24/25 graden. Dat kan een graadje hoger of lager uitvallen. Dag/nacht. Toen ik een nieuwe temperatuurmeter moest aanschaffen, (de oude was gevallen en derhalve niet meer bruikbaar), zag ik later, ik ben een slordige meter, dat deze meter tegen de 27 graden aangaf in plaats van 25 graden. Ik had in het verleden wel eens een pomp vervangen en een lamp. Wellicht was dat de oorzaak. De temperatuur maar wat lager afgesteld. Weer wat later merkte ik dat enkele anemonen er minder uit gingen staan. Ze hadden het duidelijk niet naar hun zin. Mensen die mij kennen weten dat ik de gouden regel, meten is weten, met voeten treedt en nu kreeg ik uiteindelijk het negatieve resultaat van mijn eigenwijze luiheid te zien. Ik ging meten. Ook mijn soortelijk gewicht. Toen zag ik op de soortelijk gewicht-meter, die ook voorzien was van een temperatuurmeter, dat de watertemperatuur volgens die meter 24 graden was. Natuurlijk ‘s nachts een graadje lager. Zou dit misschien de oorzaak zijn? Nog een temperatuurmeter erbij gehaald. Die gaf rond de 24/25 graden aan. Dus de watertemperatuur werd twee graden verhoogd. Een paar weken later was het resultaat al te zien, de anemonen stonden weer prima uit. Ik weet niet voor honderd procent of de temperatuur de oorzaak is geweest maar ik heb geen andere veranderingen aangebracht, slechts het water twee graden warmer gemaakt.
Nu hoor ik u denken, bij mij is de watertemperatuur in de zomer ook een paar graden hoger en afgezien van misschien wat paarse flap, geen problemen. Maar met alle respect wil ik toch beweren dat van 26 naar 28 of 25 naar 27 niet zo’n grote impact heeft als van 25 naar 23 graden. 24/25 graden watertemperatuur is balanceren op het uiterste voor wat op de langere duur betreft en de gevoeligheid van sommige dieren.
Ik verzorg natuurlijk in mijn privé aquarium alleen die dieren die de temperatuur van rond de 24/25 graden goed kunnen verdragen. Mijn aquarium is qua bezetting aan haar maximum en om geen zuurstofprobleem te krijgen houd ik de watertemperatuur zo laag mogelijk. Mijn (tapijt)anemonen en vooral mijn Cerianthussen voelen zich daar zeer wel bij.
Wat is nu de moraal van het verhaal?
Meten is weten en goede meters zijn heel belangrijk zo niet onontbeerlijk. Bezuinig dus niet op meters en controleer ook regelmatig de meters. IJken is geen onnodige bezigheid.