Houden van een Noordzee aquarium

Houden van een Noordzee aquarium.

Geschreven door Thijs Devlin | Afdrukken

In dit artikel worden de algemene aspecten van het houden van Noordzeeaquaria besproken zodat mensen die niet bekend zijn met de hobby een idee krijgen wat deze hobby inhoudt. In de komende artikelen op de website en in het magazine willen we dieper ingaan op de onderwerpen en de wetenschappelijke kant erbij betrekken.

Waarom Noordzee-aquaria?

Dit is een vraag die ik vaak tegenkom. Waarom zou je een koudwaterbak gaan houden als je ook een tropische, kleurrijke zeebak met een grote verscheidenheid aan dieren zou kunnen houden? Nou, omdat een Noordzee-bak ook kleurrijk kan zijn en er ook een groot aantal dieren houdbaar zijn! Het heeft natuurlijk ook zijn nadelen, zoals de energievretende koelingssystemen en het feit dat de dieren niet zomaar in de winkel verkrijgbaar zijn. Maar juist dit laatste is voor mij een van de leukste kanten van de koud-zeewaterhobby: de dieren moeten namelijk zelf worden gevangen! Ook het feit dat de dieren weer in zee uitgezet kunnen worden als ze te groot worden of wanneer ze de andere aquariumbewoners terroriseren biedt extra mogelijkheden, je kunt namelijk vissen gaan houden die in de toekomst je bak uit zouden groeien. Een tropisch zeeaquariaan heeft deze mogelijkheid niet.

Het is dan ook niet zeldzaam dat er dieren als hondshaaien of kathaaien worden gehouden.

Een Noordzee-aquarium is iets heel anders dan een tropisch zeeaquarium, maar dat betekent niet dat het minder mooi is.

Cilinderroos / Cérianthus

De dieren

Omdat er relatief weinig mensen zijn die Noordzee-dieren houden is er niet veel informatie over hoe de dieren het best in aquaria gehouden kunnen worden. Om te ontdekken of een soort goed houdbaar is zal er eerst veel informatie over het dier in het wild moeten worden gezocht om een beeld te krijgen in wat voor omstandigheden het dier leeft. Als blijkt dat het soort goed in het aquarium houdbaar is kun je het dier gaan vangen. Bij het plaatsen in de bak en de dagen erna moet goed worden gekeken of het geen problemen geeft met de eventuele andere bewoners van het aquarium.

Vissen

Dat er maar enkele houdbare vissoorten in de Noordzee zouden rondzwemmen is een groot misverstand. Haaien, lipvissen, harders, grondels, slijmvissen, zeenaalden, platvissen, botervisjes, roggen en nog vele anderen, het is allemaal mogelijk. Vanwege de mogelijkheid om uit het aquarium gegroeide dieren weer uit te zetten in de zee is de viskeuze veel groter. Het verschil met tropische zeewaterbakken is dat er bij Noordzee-bakken veel minder kleinblijvende soorten zijn.

Lagere dieren

Veel lagere dieren zijn over het algemeen makkelijker te vangen dan vissen. Krabben, kreeften, heremietkreeftjes, mosselen, zeepokken en garnalen zijn vaak bij laag water in kleine plasjes tussen basaltblokken bij golfbrekers te vinden. In de plassen op het strand komen vaak garnalen en soms ook grondels voor. Anemonen komen ook op de basaltblokken voor, door in de getijdenzone stenen om te draaien kun je deze dieren vinden.

Lagere dieren kunnen beter tegen (tijdelijke) extreme waterwaarden en temperaturen, doordat de kleine plassen waar ze met laag water in voorkomen vanwege de kleine hoeveelheid water snel beïnvloed worden door bijvoorbeeld de zon (hogere temperatuur) of door een regenbui (zoet water).

Zelf vangen

In tegenstelling tot de tropisch zeewateraquarianen hebben wij de mogelijkheid om onze dieren zelf te vangen. Dit is in mijn ogen een van de leukste aspecten van de hobby. Het is namelijk niet alleen erg leuk om buiten in de zeelucht op zoek te gaan naar mooie dieren, het is ook erg interessant omdat het kennis over de te verzamelen soorten vereist. Elke soort heeft zijn eigen plaats in de zee en alleen door veel informatie over de soort te zoeken kun je de vindplaats weten. Deze kennis komt meteen goed van pas bij het verzorgen van het aquarium.

Voor tropisch zeeaquarianen is het wat verkrijgbaarheid betreft makkelijker: veel vissen komen uit de winkel. Voor de koudwateraquarianen is het moeilijker: de ene soort vang je met een kornet, andere soorten vind je alleen rond pontons, soms voldoet een simpel garnalen-netje of zelfs een hengel en met een beetje geluk kun je met een vissersboot mee en de dieren zo uit de netten plukken!

Het water

Het water voor het aquarium kan zelf worden bereid, maar ook uit zee worden gehaald. Als er voor de tweede optie wordt gekozen is het belangrijk dat men het water niet na een heel warme periode of na een regenbui uit de zee haalt. Dit heeft namelijk invloed op de waterwaarden. Ook is het verstandig om het water uit de zee te halen op de plek waar de dieren oorspronkelijk gevonden zijn. Het water moet gekoeld worden bewaard, het liefst met een stromingspomp of luchtpomp erin om te zorgen dat het water goed blijft. Het water kan niet te lang worden bewaard.

De techniek

Koeling

Het zal niet verrassend zijn dat er bij koudwaterbakken sterk gekoeld zal moeten worden. Een computerventilator is niet voldoende aangezien de temperatuur rond de 15 graden Celsius moet zijn.

Er zijn verschillende manieren om deze temperatuur te behalen namelijk door middel van een speciale aquariumkoeler of bierkoeler, het plaatsen van het aquarium op een koele plaats (bijvoorbeeld de kelder), het gebruik van grondwaterkoeling of door zelf iets handigs in elkaar te knutselen. De eerste manier wordt vaak gebruikt omdat het goed werkt en goed regelbaar is, maar de hoge aanschafprijs weerhoudt veel mensen om deze koelers aan te schaffen. Bierkoelers bieden dan een oplossing aangezien deze vaak voor enkele tientjes op de kop te tikken zijn. Er moet wel het een en ander aan geknutseld worden en helaas is het niet zo goed regelbaar als een echte aquariumkoeler maar toch is dit bij mijn weten het beste alternatief. Het plaatsen van het aquarium in een koele ruimte is natuurlijk ook een optie: helaas is dit vaak in een kelder of schuur en dit is meestal geen ruimte waar het aquarium in het zicht staat. Koeling door middel van grondwater heeft ook zijn voor- en nadelen. Vanwege de vrij constante grondtemperatuur is het aquarium ook goed op constante temperatuur te houden. Het nadeel is dat er zeer krachtige pompen nodig zijn om het water de grond in en weer terug het aquarium in te pompen. De leidingen zullen ook goed geïsoleerd moeten worden. Ten slotte is er nog de mogelijkheid om zelf een koelsysteem in elkaar te knutselen, bijvoorbeeld met behulp van een Peltier-element (koelboxen). Helaas zijn hier tot nu toe nog weinig goede resultaten mee geboekt.

In veel gevallen wordt er dus lustig geïmproviseerd, maar voor velen is dit een extra uitdaging.

Verlichting

De verlichting is in tegenstelling tot de verlichting bij tropische zeewateraquaria wat simpeler.

De Noordzee is vanwege de ligging minder intensief verlicht dan tropische zeeën en door de beperkte helderheid van het water zijn vooral de bodembewoners gewend aan zwakke verlichting. Veel soorten verlichting zullen bij een Noordzee-aquarium dus voldoen, alleen bij het houden van wieren en een aantal anemoonsoorten zal een flinke hoeveelheid licht nodig zijn.

Er zijn geen duidelijke vuistregels voor de verlichting, voor een optimale hoeveelheid licht zal er dus geëxperimenteerd moeten worden.

Stroming

Qua stroming verschilt een koud zeewateraquarium weinig met een tropisch zeewateraquarium. Een flinke stroming is vereist, een pomp die 20 keer het bruto aantal liters in het aquarium per uur pompt is zeker niet overdreven. Een wavebox of een andere vorm om de stroming onregelmatig te maken is natuurlijk niet alleen voor het oog een toevoeging, maar het zal de dieren ook goed doen.

Afschuimer

De afschuimer van een Noordzee-aquarium is vaak hetzelfde als bij een tropisch zeeaquarium. Bij nanobakjes wordt de afschuimer nog wel eens weggelaten, maar bij grote aquaria is het zeker een must om te hebben.

Sump

Alle techniek is mooi weg te werken in een sump. De sump van een Noordzee-bak ziet er over het algemeen hetzelfde uit als de sump van een tropische zeewaterbak.

Bekende publieke Noordzee-aquaria

Het is de bedoeling dat bij elke volgende uitgave van het digitale tijdschrift een van onderstaande openbare aquaria uitvoerig wordt besproken:

Ecomare

http://www.ecomare.nl

Bergen aan Zee

http://www.zeeaquarium.nl

Fort Kijkduin
http://www.fortkijkduin.nl

Aquapolis - Neeltje Jans

http://www.neeltjejans.nl/index.php/nl/attracties/aquapolis

Sea life

http://www.sealifeeurope.com/local/index.php?loc=scheveningen

Het Noordzee Aquarium van Rederij Trip

http://www.rederij-trip.nl/a/doc.asp?docid=30

Het Arsenaal

http://www.arsenaal.com/index2.php

Weet je zelf nog een interessant openbaar aquarium? Mail het naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. en misschien lees je binnenkort een speciaal artikel over dit aquarium!

Wil je reageren op dit artikel, heb je vragen over de hobby of zelf goede informatie over de Noordzee of Noordzee-aquaria? Reageer dan op het ReefSecrets-forum!

Portaalsite voor de échte zeeaquariaan

Zoeken op de site

Sponsors

Woordenboek

Partners