Portaalsite voor de échte zeeaquariaan

Ten huize van Hans de Laat

Tekst: Germain Leys

Foto’s: Patrick Scholberg en Germain Leys

Via de Aquariumvereniging Ons genoegen Tilburg waren we aan de contactgegevens geraakt van Hans de Laat uit Moergestel. We hadden immers een glimp van zijn aquarium kunnen opvangen in de Special van “Het Aquarium” van november 2019 die over de Landelijke Huiskeuring handelde. Hans had daar een eervolle tweede plaats behaald en toen ik enkele foto’s van zijn aquarium had gezien, riep ik meteen: “Dit aquarium wil ik zien!”. Na een afspraak te hebben gemaakt trok het reportersteam van ReefSecrets midden december van vorig jaar richting Moergestel om dit aquarium in beeld te brengen voor onze lezers.

Hans is 36 jaar jong en al 30 jaar bezig met aquarium. Vroeger met zoetwater, onder meer discussen en Zuid-Amerikaanse vissen, maar acht jaar geleden overgeschakeld naar zeewater, eerst een 1.000-literaquarium, daarna een 3.000-liter aquarium en nu zo maar eventjes een 6.000-liter SPS-rifaquarium!

De afmetingen zijn 320 cm lang, 260 cm breed en 80 cm hoog. De voorruit is niet uit één stuk, maar vormt twee hoeken, waardoor van de rechterzijde tot aan de achterruit een fantastisch dieptezicht van 2 meter gecreëerd wordt! Het aquarium is opgestart in januari 2017 en is nu bijna drie jaar aan het draaien. De glasdikte is 15 mm en de bodem is zelfs een dubbele ruit van 15 mm. De sump heeft een afmeting van 270 cm lengte, 90 cm breedte en een hoogte van 50 cm, goed voor nog eens extra 1.215 liter! Het aquarium is boven- en onderaan mooi afgewerkt op een manier dat er ook gemakkelijk aan het aquarium kan gewerkt worden.

In de sump zorgt een wierenfilter met macro-algen voor een goede biologische filtering, aangevuld met twee wervelbed filters met onder andere Rowaphos, Triton AL99 PO4 remover, twee in één biopellets en actieve kool voor een chemische filtering. Vijf gaf-zakken en een eiwitafschuimer Aquamedic turbofloter twin 5000 zorgen voor de mechanische filtering. Hans overweegt of hij de Bubble King 500 de luxe extern er toch niet op kan zetten. Die heeft automatische spoeling en een wisser installatie met sensoren in de schuimbeker, die voorkomen dat de beker overstroomt. Dat alles is gekoppeld aan de Neptune APEX 2016 fusion. Hans heeft hem al klaar staan, maar de grondplaat van de Bubble King is best groot.

Er wordt weinig water gewisseld, enkel als het nodig is. De Triton-methode, aangestuurd door een zes-kanaals doseerunit van Aquamedic wordt immers toegepast, zodat de waterwaarden automatisch bijgevuld worden. Inmiddels zijn die vervangen door twee Neptune DOS doseerunits. Een kalkreactor Aquamedic: type KR 5000 houdt het calcium- en het KH-gehalte op peil. De vulling is van Triton type 2 DaStaCo. Het verdampingswater, gemiddeld 25 liter per dag, wordt automatisch bijgevuld via een osmosetoestel aqua pro 80 SS met digitale TDS meter. Het osmosetoestel wordt gestuurd door de Neptune Apex en bevat een fosfaat/silicaat filter en een nitraat patroon. Een gedeelte van de sump is osmose-vak en wordt automatisch op peil gehouden via APEX die een magneet ventiel op de kraan aanstuurt via infrarood. Van daaruit word het aquarium gevuld. Als beveiliging staat er een vlotter tussen en is het aangesloten op de riolering op zowel het osmose-vak als de sump zodat het aquarium nooit zoet kan worden of dat de huiskamer blank komt te staan. Alles is dus dubbel beveiligd.

Vier Eheim Jäger 300 W staafverwarmers en de huisairco van Fujitsu houden de temperatuur tussen de 24 en de 25 graden Celcius. Ook de temperatuur wordt door de Apex gestuurd.

De LED verlichting bestaat uit 9 armaturen van Aqua Illumination Hydra 52 HD van elk een maximum vermogen van 135 Watt. Je kunt met je telefoon alle kleuren, PAR en vermogens wijzigen naar eigen keuze. Deze gaan langzaam aan van 10 tot 11u en verder van 11u tot 22u om dan langzaam tot 23u weer uit te gaan. De LED-verlichting wordt verder aangevuld met twee T5 ATI 80 Watt kleur Koral, twee T5 ATI 80 Watt kleur Blue, één T5 ATI 54 Watt kleur Koral en één T5 ATI 54 Watt kleur Blue. De T5 branden van 12u tot 18u.

De opvoer van de sump naar het aquarium wordt verzorgd door twee Aquamedic DC Runner 9.1 met elk een capaciteit van 9.000 liter. De stromingspompen bestaan uit zes Neptune WAV-streamers van 15.000 liter elk en één Tunze masterstream 6550 van 30.000 tot 50.000 liter per uur. Dit alles wordt aangestuurd met een Neptune Systems Apex Aquacontroller. Op die manier kan overal in het aquarium de juiste stroming gegeven worden al naargelang de behoeften van de koralen.

Wanneer we het aquarium bekijken valt het meteen op dat er mooi uitgegroeide vissen en koralen in het aquarium aanwezig zijn. Dat komt natuurlijk omdat de mooiste kolonies en vissen steeds van het ene naar het andere aquarium zijn mogen verhuizen en best al wat ouderdom hebben. Dat geeft het geheel een zeer rijke indruk. Hans houdt er van om koppeltjes vissen te houden, of indien mogelijk groepjes, tenzij ze ook in de natuur solitair leven. Er werd ook gezorgd voor een open rif opbouw met veel schuilplaatsen voor de vissen. Zo voelen ze zich precies zoals op een echt koraalrif.

Hans hecht veel belang aan een grote afwisseling van voeders. Dat zorgt voor gezonde en goed doorvoede vissen. Er worden onder andere de volgende voeders aangeboden:
Diepvries: Hele mossels, hele garnalen, hele oesters, mosselvlees, Mysis, Krill, Artemia, bosmiden, rode plankton, kreefteneitjes, Jan boerlage–vismix-discusmix-garnalenmix, nori blaadjes en verse Caulerpa.
Droogvoer: Ocean nutrition: formula 2 flakes en palets, Prime reef flakes, Formula one marine pallets. Vitalis: marine grazers en platinum marine pallets, KZ amino acids, Vitalis lps, sps en soft koral food. Hikari coralific Delite.

Het opsommen van de vissen, lagere dieren en koralen is een hele opgave in zulk een gigantisch aquarium. Gelukkig heeft Hans nauwgezet bijgehouden wat hij allemaal in zijn aquarium heeft zitten. Hij heeft ongeveer 150 verschillende koralen die bijna allemaal op naam kunnen benoemd worden, maar we beginnen bij de vissen (53 stuks) en de lagere dieren (120 stuks).

Vissen:

5 x Acanthurus hepatus (Picasso dokter, ook wel Dory genoemd), 5 x Zebrasoma flavescens (gele zeilvindoktersvis), 2 x Zebrasoma xanthurum (geelstaart zeilvindoktersvis of purple tang (Engels)), 2 x Ctenochaetus tomiensis, 2 x Siganus uspi (Fiji vossenkop ook wel bruin-gele konijnvis), 2 x Naso vlamingii (Vlamings grootneus doktersvis), 2 x Valenciennea helsdingenii (tweestreep goby), 1 x Chilomycterus schoepfii (net egelvis), 2 x Halichoeres hortulanus, 2 x Halichoeres chrysus (citroenlipvis), 1 x Acreichthys tomentosus (zeegras vijlvis), 2 x Genicanthus bellus (pracht lierkeizer), 1 x Pomacanthus navarchus (droom keizersvis), 1 x Salarias ramosus (zwarte Salarias, ook wel starry blenny), 2 x Amphiprion ocellaris (Driebandanemoonvis, ook wel Nemo), 4 x Pterapogon kauderni (kardinaalbaars), 2 x Doryrhamphus excisus excisus (blauwgestreepte- of poetszeenaald), 2 x Synchiropus splendidus (Blauwe mandarijnpitvis), 2 x Nemateleotris decora (decora pijlvis), 2 x Nemateleotris magnifica (Chinese pijlvis), 6 x Gramma loreto (Royal Gramma), 3 x Zoramia leptacantha (blauwoog kardinaalbaars).

Lagere dieren:

5 x Lysmata amboinensis (Pacifische poetsgarnaal), 5 x Maretia planulata (zeemuis), 5 x Clypeaster reticulatus (zanddollar), 26 x Archaster typicus (zand-zevende zeester), 2 x Nardoa novaecaledoniae (groene net zeester), 15 x Strombus alatus (strombus slak), 10 x Turbo fluctuosus (Mexicaanse turboslak), 25 x Phrontis vibex (groene bodemslak), 10 x Trochus histrio (gewone turbo slak), 2 x Holothuria hilla (zeekomkomer), 10 x Mithraculus sculptus (Mitrax krab), 5 x Percnon gibbesi (Gibbesi krab).

Koralen

Steen koralen SPS en LPS

Stylophora pistillata paars-blauw-groenblauw, Stylophora sp. milka roze met groene poliep, Stylophora subseriata roze, Acropora cervicornis paars met blauwe groeitop, Acropora muricata blauw, Acropora abrotanoides groen, Acropora gomezi blauw, Acropora tenuis bleuberry, Acropora nana groen blauwe top, Acropora sp. Hurlock licht blauw, blits groen-gele top, Acropora valida Tricolor, Acropora tenuis Tricolor, Acropora sarmentosa blauw, Acropora sarmentosa groen, Acropora secale Tricolor, Acropora tortuosa blauw, Acropora selago picatchu, Acropora aculeus groen met blauwe top en poliep, Acropora sp. frogskin, diverse Acropora sp. Lobophylia hemprichii, Lobophyllia valenciennesii, Green splash Astreopora, Montipora confusa, Montipora capitata green bleu polyps, Montipora samarensis Forest Fire, Montipora samarensis Fire and ice, Montipora digitata Rood, Montipora digitata licht Blauw, Montipora digitata donker groen, Montipora digitata blits groen, Montipora digitata paars-rood met paarse groeitop, Montipora sp. laminar groen, Montipora foliosa rood, Montipora foliosa groen, Montipora foliosa geel, Montipora danae superman, Montipora danae spec., Montipora undata, Montipora spongodes, Montipora spumosa groen met donkergroene poliep, Montipora spumosa licht blauw met donker groene poliep, Montipora kruipend rood met gele poliep, Galaxea fascicularis gold, Galaxea fascicularis green, Pavona cactus green, Pavona cactus grof bruin, Pavona cactus groen grof Hydnophora exesa green fluo, Merulina ampliata green, Seriatopora caliendrum groen ,Seriatopora caliendrum Gold; Seriatopora caliendrum blauw, Seriatopora caliendrum groen met blauwe poliepen, Tubipora musica orgelpijp koraal, Echinophyllia aspera of chalice koraal blauw met roze ogen (Miami hurricane chalice), Echinophyllia aspera of Chalice koraal groen met groene ogen, Echinophyllia aspera of Chalice koraal licht blauw met groene ogen, Catalaphyllia jardinei of flower koraal, Fimbriaphyllia ancora Gold, Euphyllia glabrescens golden torch, Euphyllia glabrescens green, Euphyllia glabrescens black torch, Fimbriaphyllia paraancora Hamertjeskoraal, Fimbriaphyllia paradivisa druifjeskoraal, Fimbriaphyllia paraancora bicolor, Fimbriaphyllia paradivisa frogspawn coral, Platygyra spec., Micromussa lordhowensis, Acanthastrea Echinata, galaxy frag fluweel rood , oranje poliep, Favia sp. dragon soul, Favia spec. Toxic green, Favites abdita green , orange eye, Favites abdita red , green eye, Favites abdita pink , toxic green eye, Turbinaria mesenterina, Duncanopsammia axifuga, porites astreoides “snake skin”, Caulastraea curvata toxic green, Heliofungia actiniformis, Cycloseris tenuis of fungia, Nemenzophyllia turbida Fox koraal, Alveopora sp. Green, Australophyllia wilsoni, Caulastraea furcata flashing Green.

Coralliamorpharia (oortjes)

Hulk bounce mushroom, 2 X Discosoma sp. schijfanemoon, Ricordea sp. schijfanemoon, Rhodactis sp. schijfanemoon.

Lederkoralen of softkoralen

Sarcophyton ehrenbergi fijn poliepige paddenstoel leder, Sarcophyton glaucum grove poliepige paddenstoelleder, Sinularia astrerolobata vingerleder, Lobophytum duivelsklauw lederkoraal, Erythropodium caribaeorum apenhaar, Clavularia sp. grove poliep, Xenia umbellate, Sinularia brassica toxic green kroepoek koraal.

Buttons en spijkerpoliepen

Protopalythoa sp. bruin-groen-grijs, Zoanthus sp. allerlei kleuren.

Gorgonen

Plexauridae sp. dikke tak, Paramuricea clavata yellow seafan, Paramuricea corses, Plexauridae sp. leder gorgoon paars en bruin.

Voor we het wisten was het al erg laat geworden, het was immers een gezellige bijeenkomst – er waren ook enkele bevriende liefhebbers van A.V. Ons Genoegen langs gekomen - en we geraakten niet uitgekeken op de vissen, de koralen en de techniek. Hans, het was een bijzonder genoegen om dit aquarium te mogen bezichtigen. Je hebt ons verteld dat dit nog niet het einde is van de vergroting van het aquarium. Wanneer je nieuwe woning klaar is gaat er opnieuw een gigantisch rifaquarium opgebouwd worden. We kijken er naar uit en we zijn er van overtuigd dat ook het nieuwe aquarium weer fantastisch zal zijn! We gaan er dan zeker weer een reportage van maken! Bedankt Hans voor de mooie en gezellige avond onder aquariumvrienden!