Acclimatisering van nieuwe dieren en het verminderen van agressie

Acclimatisering van nieuwe dieren en het verminderen van agressie.

Geschreven door ReefSecrets | Afdrukken

Of het nu gaat om een mens, kat of een vis, allemaal moeten we acclimatiseren indien we na een gestrest transport in een nieuwe omgeving komen. Omdat we weten dat sommige dieren speciale eisen stellen aan hun onderkomen denken we voor een aankoop na over de houdbaarheid van het dier en de eventuele extra voorzorgsmaatregelen die getroffen dienen te kunnen worden. Helaas is onze voorbereiding zelden zo goed als dat eigenlijk zou moeten.

Foto: Bas Arentz : koraalklimmer Oxycirrhites typus

Omdat dit onderwerp relatief breed is zal ik hierna alleen ingaan over acclimatisatie bij vissen. Daarom kort wat info over anderen dor ons veel gekocht diergroepen:

Kortweg geld dat kreeftachtigen en koralen transportwater minder vervuilen waardoor deze meestal niet op een erg verlaagde pH (zuurgraad) aankomen. Ook worden deze dieren in tegenstelling tot vissen meestal niet op verlaagde zoutgehaltes gehouden in winkels en groothandels waardoor dit ook minder problematisch is. De temperatuur kan dan nog wel behoorlijk verschillen. Ondanks het hiervoor genoemde dient het aan te bevelen o.a. kreeftachtigen en egels altijd langzaam over te wennen. Deze dieren zijn uiterst gevoelig voor plotselinge veranderingen. Koralen worden over het algemeen niet over gewend. Toch zou dit zeker niet slecht voor ze zijn, de vraag is alleen of ze niet beter af zijn op een plek waar er meteen weer voldoende stroming is zodat het koraal weer kan ”ademen”.

Bij vissen moeten we ook per dier afvragen wat de risico’s zijn van het inbrengen van dit dier in de zijn nieuwe omgeving. Ervan uitgaande dat het dier goed (donker) verpakt word in voldoende water (evt. met zuurstof) zal het dier levend op de plek van bestemming aankomen. Op het moment dat we een dergelijk dier in ons aquarium los zullen laten heeft deze een aantal enorme problemen:

1- Het dier moet wederom wennen aan de nieuwe water eigenschappen. Hierdoor zal de vis extra stres hormonen uitscheiden.

2- De al aanwezige dieren hebben al een territorium en deze zullen de nieuwkomer vaak niet meteen welkom heten (denk aan onderlinge onverdraagzaamheid tussen o.a. lipvissen, keizers, dokters etc.). Dit heeft het gevolg dat het dier nog meer stres hormonen uitscheid.

Het probleem van de stres hormonen is dat aanwezige vissen dit “ruiken” en zij zullen de nieuwkomer verdringen met meer enthousiasme dan zij normaal doen.

De oplossing bestaat helaas niet, elke vis is anders en elke bak waar deze in komt is ook geheel anders. Wel zijn er een aantal trucjes om het een heel stuk makkelijker te maken.

Een aantal ervan zullen we kort behandelen:

Agressie door territoria verdediging is zonder twijfel de voornaamste doodsoorzaak in particuliere zeewateraquaria, de onderlinge gevechten leveren meer stres op en verhogen de kans op ziektes.

Een aantal voorwaarden tegen overmatige agressie:

- Nadenken voordat men het dier koopt, wat is de verwachte reactie van de huidige bezetting? Stipgevoeligheid? Komt deze gemakkelijk aan het eten? Speciale voeding/discipline nodig?

- Voldoende schuil-/slaapplaatsen,

- Rifformaties die ervoor zorgen dat vissen niet continu in elkaars gezichtsveld hoeven te zwemmen (pilaren). Zorg ook voor voldoende zwemruimte

- overmatig voederen, territoria zijn er om voedsel voorziening zeker te stellen en langdurig massaal voeding maakt de vissen minder bang het aanbod te moeten delen.

Foto: Bas Arentz.

- Bijna al onze vissen zoeken een plek voor de nacht op het moment vlak voordat onze lampen uitgaan. Als de nieuwe vis een uurtje voordat de lampen uitgaan word ingebracht dan is het meestal maar 1 uurtje vechten. Daarna zullen de vissen gaan slapen en heeft de nieuwe bewoner tijd om tot rust te komen, erg vaak gebeurd het dan dat deze de volgende dag nauwelijks meer word aangekeken. Indien een vis in de ochtend ingebracht word is de kans groot dat deze de rest van de 1^e dag word achter na gezeten.

- Een van de meest effectieve manieren is om een hoek van het aquarium voor de nieuwkomer af te scheiden met een glasplaat of een stuk kunststof gaas. De nieuwe vis kan hierin rustig wennen aan het water en aan het uitzicht. Ook de nieuwe vissen kunnen er niet bij en zij zullen zelfs vaak deze hoek daarna niet meer als hun territorium zien indien dit lang genoeg is afgeschermd (meerdere dagen).

- In sommige gevallen zou ook een spiegeltje kunnen helpen om de agressie van bepaalde bewoners af te leiden op hun eigen spiegelbeeld. Houd dit wel goed in de gaten want sommige vissen gaan hierdoor helemaal door het lint.

De druppelmethode:

Door vanuit het aquarium water in de transportzak te laten lopen zal het water in de zak langzaam de eigenschappen van het aquariumwater overnemen. Wel moet minimaal 4 keer het volume van het transportwater erdoor lopen voordat de watereigenschappen enigszins gelijk zijn. Het is het beste als we van te voren enkele metingen doen van zowel het transportwater als het water van het aquarium zodat we een goed beeld hebben van het verschil. De parameters zoutgehalte, temperatuur en zuurgraad zijn de belangrijkste. Overwennen hoeft niet altijd lang te duren.

Zoutgehalte/dichtheid: Indien de dichtheid (normaal ongeveer 1.024) maximaal 0.004 verschilt dan volstaat een uurtje wel. Maar bij verschillen van 0.010 of zelfs 0.015 (dat komt voor ja!) is het aan te bevelen er meerdere uren over te doen.

Temperatuur is voor koudbloedige ook niet iets wat we mogen vergeten, daarom hebben we voor transport ook tempex dozen. Tijdens het over druppellen kunnen we het beste zorgen dat de zak/emmer niet op een koude ondergrond staat. Dan krijg je de temperatuur namelijk nauwelijks omhoog.

De zuurgraad (pH) is wellicht nog de belangrijkste, en ook de meest ingewikkelde. Hier kan het overwennen juist een nadeel zijn! Het transport water zit vaak vol met ammonium, maar omdat door CO2 uitademing ook de pH laag is, heeft dit geen groot gevaar. Maar als we door middel van beluchten/overdruppelen de pH verhogen dan zal de ammonium deels worden omgezet in het extreem giftige ammonia. Ondanks dat we er dus dezelfde volume schoonwater bij hebben gedaan kan dus toch het water plotseling extreem verslechteren.

Foto: Bas Arentz.

Ook hier is wat aan te doen, zorg dat de vissen 2 dagen voor transport niet worden gevoederd, in het bijzonder voor langere transporten. Omdat we dit meestal niet in de hand hebben is dit meestal geen optie, als we nu toch wat willen doen aan dit gevaar dan zouden we een extra quarantaine aquarium neer kunnen zetten met water uit het hoofd aquarium. Vervolgens kunnen we de pH van dit water met CO2 gas verlagen tot de zelfde waarde als dat van het transportwater. (CO2 gas uit de fles van de kalkreactor heel kort met luchtsteentje in de quarantaine bak laten borrelen en de pH is snel omlaag). Evt. kan hierin ook snel met wat extra osmose water het zoutgehalte verlaagd worden. Zodat de vis zo zonder verder overwennen in deze bak kan. Helemaal ideaal is het om deze bak daarna langzaam op het aquarium te kunnen laten doorlopen. Ook kunnen we de nieuwe vis hier rustig laten bijkomen en aan onze eigen voersoorten wennen. Is de vis vervolgens enkele weken later dik en gezond dan kan deze met 1 keer scheppen het hoofdaquarium in. Dit zonder de chemische stres van de waterkwaliteit, gewend aan het gerommel dat de verzorger voor de bak doet, en er is nauwelijks transport stres geweest. Je zult zien dat deze vissen heel veel sneller hun plekje in het aquarium vinden en sneller voor zichzelf zullen opkomen.

Ik hoop dat bovenstaande tips het leven van enkele vissen in de toekomst kan sparen, ik ben er zelf genoeg verloren en heb er dan ook veel van geleerd. Veel succes en plezier met uw volgende aankoop alvast!

Portaalsite voor de échte zeeaquariaan

Zoeken op de site

Sponsors

Woordenboek

Partners