Portaalsite voor de échte zeeaquariaan

Ik heb een vraag

Door Jacques van Ommen. Zeewaterafbeeldingen van eigen aquarium. www.zeeaquarium.me

Ik heb een vraag betrekking hebbende op onze (zee)-aquariumhobby. Tot wie kan ik mij richten om een juist antwoord op mijn vraag te krijgen? Een vraag die vaak gesteld wordt door een beginnende aquariumliefhebber die van verschillende mensen verschillende antwoorden op dezelfde vraag heeft ontvangen. Maar hoe zit dat nu met dat juiste antwoord? Wie heeft er nu echt verstand van zaken betreffende onze hobby?

Dit probleem speelt een grotere rol dan veel liefhebbers beseffen.
Laten we eens een aantal veronderstelde autoriteiten op aquariumgebied, op een rijtje zetten in willekeurige volgorde.

1. De handelaar/winkelier
2. De bondsbestuurder
3. De verenigingsbestuurder
4. De spreker die op een verenigingsavond een spreekbeurt houdt
5. De auteur van één of meerdere gepubliceerde artikelen of boek
6. Een lid van een zeeaquariumvereniging
7. Het forum

Dit zijn zo al zeven opties, en ik durf te beweren dat de meest juiste optie nog niet in het rijtje vermeld staat.
Maar laten we deze zeven mogelijkheden eens bekijken.

De handelaar/winkelier.
U weet net zo goed als ik, er zijn handelaren en handelaren. Zonder namen te noemen weten de ervaren aquariumliefhebbers dat er verkopers zijn die verstand van zaken hebben maar toch liever verkopen dan dat ze u moeten adviseren om bijvoorbeeld toch maar even de door u geplande koop uit te stellen of zelfs helemaal niet aan te schaffen. Ook zijn er verkopers die het (zee)aquariumgebeuren er maar bij doen en slechts praten alsof ze verstand van zaken hebben. Ook met licht boven de verkoopstellingen wordt door sommige handelaren geknoeid om de kleuren feller of anders te laten lijken. Het door u aangeschafte diep blauwe koraal blijkt thuis in de bak helemaal niet zo mooi blauw te zijn. Internetbedrijfjes die de dieren in een achterkamertje verkopen maken zich daar nogal eens schuldig aan. Het is dus de kunst om het kaf van het koren te scheiden.
Maar hoe kan een beginner deze kwestie het beste aanpakken?

De bestuurder.
Ik behandel de bondsbestuurder en de verenigingsbestuurder maar samen.
Zelf heb ik al ruim vijftig jaar diverse zee- en zoetwateraquaria onderhouden en ben bijna even lang lid van een zeeaquariumvereniging waarvan dertien jaar lang als verenigingsbestuurder.
Binnen de bond NBZ later de NBBZ (Nederlands Belgische Bond Zeewaterliefhebbers) ben ik jaren lang redactiemedewerker geweest en bij de bond NBAT jaren lang redactielid. Als verenigingslid werd mij wel eens een vraag gesteld maar dat gebeurde veelal door bekenden. Toen ik lid van het verenigingsbestuur werd bleek ik ineens voor velen een autoriteit op aquariumgebied te zijn (dit werd nog erger toen ik lid van bondsbesturen werd) en werd ik overspoeld met vragen betreffende onze hobby. Men gaat er blijkbaar vanuit dat een bestuurder en vooral een voorzitter, wel extra verstand van zaken moet hebben. Dit hoeft natuurlijk helemaal niet het geval te zijn net als het feit dat een bioloog ook geen verstand kan hebben van het verzorgen van een zeeaquarium.

De spreker.
Wanneer een spreker wordt uitgenodigd om een verenigingsavond te verzorgen geeft dat geen garantie dat een ter zake kundige lezing wordt gegeven. Helaas heb ik al veel te vaak moeten meemaken dat de spreker in feite praktisch geen verstand van zaken bleek te hebben maar dat wel pretendeerde. Zo’n spreker valt door de mand wanneer ervaren aquariumliefhebbers vragen gaan stellen en de spreker om het antwoord heen probeert te draaien. Uit fatsoen houden de meeste ervaren aquariumliefhebbers dan, mijns inziens onterecht, hun mond, enerzijds om de goede man niet af te laten gaan, anderzijds om de sfeer niet al te zeer negatief te beïnvloeden.
Helaas blijft zo’n spreker dan voor de nieuwelingen een autoriteit en worden zijn uitspraken voor waarheid aangenomen. De verenigingsbestuurder die de goede man heeft uitgenodigd bedankt de man voor zijn “prima” lezing en daarmee is de kous af.
De verenigingsbestuurder die de spreker heeft uitgenodigd treft niet altijd blaam. Ik weet uit ervaring hoe moeilijk het is een goede spreker met verstand van zaken voor een avond te strikken. Nieuwe sprekers zijn vaak niet bekend wat hun kennis betreft op aquariumgebied en er bestaat bij mijn weten geen sprekerslijst bij de bond met een aantekening per spreker die een indicatie geeft inzake de deskundigheid van die spreker.
Helaas zijn er ook sprekers die al jaren “achter lopen” maar nog steeds teren op hun vroegere deskundigheid en daarom nog steeds gevraagd worden. Of de man heeft een titel. Dat schijnt ook vaak een garantie te zijn voor deskundigheid. Wanneer hij dan ook nog een aquarium heeft, of heeft gehad, in goede of minder goede conditie dat weet men niet eens altijd, ja, dan zal het wel goed zitten. Enfin, je bent dus iemand met een titel, je hebt ook nog eens een aquarium dat het ook nog eens uitstekend doet, misschien ben je ook nog eens in het buitenland geweest. Dan moet je het toch wel weten!!!!!

De auteur.
Ik denk dat het moeilijk is voor een beginneling om een auteur met verstand van zaken te kunnen onderscheiden van iemand die eens een stukje schrijft omdat de vereniging daar bijvoorbeeld zo op aangedrongen heeft. De vereniging neemt in de meeste gevallen geen verantwoordelijkheid voor het geplaatste stukje. Er is toch al zo moeilijk aan kopij te komen. Een schrijver in een bondsblad wordt vaak (en zeker niet altijd terecht) gezien als iemand met nog meer verstand van zaken.
Bij de toenmalige Nederlandse en Belgische bond van zeeaquariumliefhebbers (NBBZ) werd er door een bevriende, net afgestudeerde bioloog met slechts een paar jaar ervaring met een klein aquarium onzin gepubliceerd zonder dat daar commentaar op werd gegeven. Deze bond is ter ziele gegaan.
Nu is het doorgaans wel zo dat de redactie van een bond en dat geldt vooral voor de redactie van een vakblad vaak meer aandacht schenkt aan het geschreven woord en het artikel ook kritisch bekijkt en beoordeelt, voor zover mogelijk, op eventuele onjuistheden. Maar zelfs dat geeft nog geen garantie dat die auteur ook verstand heeft van die zaken waarover u graag informatie wilt hebben.
Het is ook niet zo moeilijk een artikel over te schrijven, aan te passen of te vertalen en er je naam aan te verbinden .Je kan zelfs op die manier een boek (aquarium) schrijven.

Het verenigingslid.
Er zijn verenigingsleden die een prachtig aquarium hebben. Is dat een garantie voor kennis?
Als hobby c.q. bijverdienste plaats en onderhoud ik (zee)aquaria bij bedrijven en particulieren. Ook verzorg ik aquaria van mensen die lid zijn van een vereniging. Er bestaan ook zogenaamde liefhebbers die iedere maand hun dode dieren vervangen door nieuwe. Daarnaast heb je ook nog leden die met wat geluk en hulp van anderen een prachtig aquarium in stand kunnen houden maar toch geen verstand van zaken hebben. Hun eigen aquarium kunnen deze mensen met veel kunst en vliegwerk in goede staat houden maar daar is het dan ook mee gezegd. Sommige aquaria lijken het, voor wat betreft een beginneling, uitstekend te doen. Er zijn leden die hun mond vol hebben over diverse meetwaarden, toevoegingen, waterkwaliteit en liefst ook nog veel Latijnse benamingen. Die zullen het wel weten!!! Hier wil ik mee aangeven, er zijn leden met en zonder kennis en weinig tot geen ervaring op ons hobby gebied.
Na dit gelezen te hebben denkt u waarschijnlijk, laat die negatieve stukjesschrijver nu eindelijk eens zijn pen weggooien of laat hem eens met wat positiefs op de proppen komen.
Het klinkt allemaal erg negatief, dat geef ik toe. Wat ik met dit stukje tekst wil bereiken is, dat die aquariumhouders die regelmatig onder andere met mij contact opnemen om een bepaald probleem te bespreken of om de vraag te stellen:

Tot wie kan ik mij richten om een juist antwoord op mijn vragen te krijgen?
Eens nadenken over het bovenstaande. Natuurlijk zijn er mensen, ook sprekers, auteurs enz… met verstand van zaken. Die mensen zijn niet altijd zo ver weg. Ze lopen ook niet altijd te koop met hun kennis en ervaring. Dit in tegenstelling tot de “doen alsof” mensen die juist graag in de aandacht willen staan.

Wilt u een juist antwoord krijgen op uw vragen betreffende onze hobby, dan geef ik u het volgende advies.

1. Word lid van een goede aquariumvereniging.
Daar kan men uw vragen beantwoorden en u advies geven. Er is daar vaak ook een bibliotheek aanwezig. Lees die boeken of artikelen. Bezoek de verenigingsavonden. Leer de verenigingsleden kennen, dan kunt u juist daar vragen stellen aan de juiste mensen. Hier komt u kennis tegen uit ervaring opgebouwd. U zult in contact komen met leden die ieder een eigen stukje ervaring op ons hobbygebied hebben opgebouwd. Praat met die mensen. Van praten wordt men wijs. Bezoek die mensen als dat mogelijk is en kijk naar hun aquaria. Maak gebruik van hun stukje ervaring en vergelijk. Neem niet alles van een persoon aan maar spreek met meerderen. Tien mensen weten meer dan één.

2. Word eventueel ook lid van de bond.
Vaak kan men u aldaar doorverwijzen naar een deskundige. Er is een bond die voor u interessant kan zijn. De NBAT (Nederlandse Bond Aqua Terra) en de BBAT (Belgische Bond voor Aquarium- en Terrariumhouders). Deze bonden geven zelf een prima “vakblad” uit. Ook via de bonden zijn diverse publicaties te bestellen die makkelijk leesbaar zijn en goed zijn te gebruiken door beginner en gevorderde. (Op zeewatergebied kunnen deze publicaties voor de beginner geschreven weliswaar soms wat achterhaald zijn maar nog wel goed bruikbaar. De techniek gaat zo snel en de ervaringen kunnen niet altijd direct worden verwerkt. U moet dat kunnen begrijpen.) Er bestaat ook binnen de bonden een adviesorgaan waar u gebruik van kunt maken.

3. Ga eens op bezoek bij aquariumhouders
Praat over hun aquariumervaringen en doe er uw voordeel mee. Wees wel kritisch en neem niet alles klakkeloos voor waarheid aan. Een aquarium kan er prachtig uitzien maar hoelang leven de dieren in dat aquarium? Er zijn hebbers die regelmatig hun dode dieren door nieuwe vervangen. Beweren meerdere mensen hetzelfde dan heeft u meer zekerheid.

4. Lees goede aquariumliteratuur.
Zoals eerder geschreven, de bond en de vereniging kan u helpen de juiste keus te maken. Er zijn nogal wat veranderingen op technisch gebied die nog niet beschreven zijn en ervaringen van liefhebbers zijn niet altijd meegenomen. Er in nogal wat kaf onder het koren.

5. Val niet voor titels of functies van mensen, sprekers, auteurs, handelaren, enz. Dit geeft geen enkele garantie voor wat de kennis betreft op het gebied van het specifiek (zee)aquarium houden.

6. Ga niet af op wat in forums wordt beweerd.
Er wordt helaas zoveel onzin door zogenaamde kenners gepubliceerd en er wordt weinig tot geen controle uitgeoefend op dat gebied.

7. Een handelaar die (zee)aquaria plaatst en die ook goed onderhoudt, heeft vooral door zijn jarenlange ervaring met meerdere bakken verstand van zaken.
Hij heeft ervaren dat helaas de praktijk niet altijd in boeken wordt besproken. Praat eens met hem.

8. Een liefhebber die niet slechts een paar jaar, maar echt meerdere jaren, liefst ook nog meerdere bakken heeft verzorgd
Hij heeft door ervaring veel geleerd en kennis opgebouwd. Zo’n liefhebber loopt daar niet altijd over op te scheppen. Probeer hem te vinden.
Stel uw vragen aan deze mensen, haal uw kennis ook uit een combinatie van het lezen van goede boeken en vakliteratuur, uit het lidmaatschap van uw vereniging en een bond.

Het antwoord op de titelvraag luidt mijns inziens dan ook:
- die persoon die door jarenlange ervaring bewezen heeft diverse goede aquaria te kunnen onderhouden.
- die specialist en (op een bepaald gebied van aquarium houden) die bewezen heeft door de jaren heen, dat hij zijn specialisme beheerst. (de vraag moet dan op wel zijn specialisme slaan)

Maar onthoud, we leren nog steeds. Wat vandaag nog niet mogelijk is of niet houdbaar, kan morgen gewoon zijn. En, twee weten meer dan één.

Ten slotte wil ik toch nog even extra aandacht vragen voor het lidmaatschap van een vereniging en bond. Zoals al eerder genoemd kunt u tijdens verenigingsavonden, die de meeste verenigingen één maal per maand houden, luisteren naar bijvoorbeeld een spreker. U kunt vragen stellen aan deskundigen. Door met de leden te praten en eens een afspraak te maken om bijvoorbeeld thuis de bak te bekijken kunt u uw kennis vergroten. Ook hebben de meeste verenigingen een eigen bibliotheek. U kunt dan tegen een kleine vergoeding goede literatuur bestuderen.
Binnen de bond bestaat er een adviescommissie waar u met uw vragen terecht kunt. Wanneer de commissieleden de vraag niet kunnen beantwoorden, kunnen zij u doorverwijzen.
De bond doet veel werk op een hoger echelon wat ook weer ten goede komt aan de verenigingen en hun leden. Samen zijn we sterk. Dit is zeker belangrijk in de toekomst. Denkt u maar aan de onder andere de wet op de uitheemse diersoorten die ook voor onze hobby consequenties heeft.
Wees voorzichtig met het halen van info van forums. Helaas wordt daar ook veel onzin als waarheid verkondigd.

Word lid van een vereniging en/of bond en help mee onze hobby veilig te stellen en op een nog hoger peil te brengen!!! Lees eerst de benodigde informatie voordat u over gaat tot aankoop.

Ten slotte: Wees geen hebber maar een liefhebber met respect voor de natuur en het levende wezen. Stop geen te grote vissen in een te klein aquarium alleen omdat u dat mooi vindt en houdt geen anemoonvis zonder de daarbij behorende anemoon enz…

Dit stukje is geschreven door:
een kleine (niet echt een) handelaar die aquaria t/m 5 meter plaatst en verzorgt, een (al dan niet gewezen) bestuurder, verkoper, auteur, spreker, verenigingslid, bondslid, bondsredactielid en liefhebber die na ruim 50 jaar (zee)aquarium houden nog steeds leert van onder andere mensen zoals u.